Reële executie is de tenuitvoerlegging van een executoriale titel, waarbij de schuldenaar wordt gedwongen om de prestatie te leveren waarop de schuldeiser recht heeft (vgl. artt. 3:296-301 BW). Reële executie is 'gedwongen nakoming' en heeft volgens art. 3:297 BW dezelfde rechtsgevolgen als vijwillige nakoming.
Prestatie
De prestatie bij reële executie kan zijn:
- het betalen van geld
- een geldvordering is altijd reëel te executeren. Reële executie kan dus verhaalsexecutie inhouden.
- het afgeven of leveren van een goed.
- de reële executie tot afgifte en levering
- het nalaten van een handeling
Voorbeelden van reële executie
Voorbeelden van reële executie zijn:
- de afgifte van roerende zaken (art. 491 Rv)
- de gedwongen ontruiming van een onroerende zaak (artt. 555-557a Rv)
- de rechterlijke machtiging (art. 3:299 BW) of voorziening (art. 3:300 BW)
- de levering van aandelen (art. 2:341 BW)
- de uitkoop van een minderheidsaandeelhouder (artt. 2:92a en 2:201a BW)
- de gedwongen overname van aandelen (art. 2:343 BW)
- de feitelijke overdracht van aandelen (art. 2:356 sub e BW)
Executoriaal beslag
Bij reële executie kan, maar hoeft een executoriaal beslag niet aan de orde te komen. Het begrip 'reële executie' behoort tot het executierecht en niet tot het beslagrecht.
Oud recht
Vóór de invoering van het Nieuw Burgerlijk Wetboek in 1992 lag de nadruk op de schadevergoeding in geld. Er waren wel uitzonderingen. Zo werd onder het oude recht lange tijd aangenomen dat de reële executie van een veroordeling tot levering van een registergoed niet mogelijk was. De Hoge Raad bepaalde in 1987 anders:
- HR 03-04-1987, NJ 1988, 276 (Van der Meer/Verploegh)
Reële executie van een veroordeling tot levering van een onroerend goed kan inderdaad op boven weergegeven wijze plaatsvinden met dien verstande dat uit de samen met de akte over te schrijven uitspraak moet blijken van het in de plaats stellen van die uitspraak voor de verklaring van de veroordeelden en dat, zo dit, zoals hier, slechts uit het in hoger beroep gewezen arrest blijkt, ook dit arrest ter overschrijving in de registers aangeboden dient te worden.