Bel 033 4602302 of mail naar info@beslagrecht.nl

Word abonnee

Begrip

Goederen voor de openbare dienst zijn goederen die dienen tot uitoefening van een publieke taak.

Beslagverbod (art. 436 en 703 Rv)

Op goederen die bestemd zijn voor de openbare dienst kan geen beslag worden gelegd. Het beslagverbod geldt zowel voor het executoriaal beslag (art. 436 Rv) als voor het conservatoir beslag (art. 703 Rv).

Nederlandse én vreemde staat

Met de openbare dienst wordt niet alleen de Nederlandse, maar ook die van een vreemde staat bedoeld.

Geen eigendom of bezit, maar bestemming

Voor de vraag of op een goed al dan beslag kan worden gelegd, is niet doorslaggevend of dat goed eigendom of bezit van de overheid is, maar gaat het om de daadwerkelijke bestemming: is die voor de openbare dienst of niet. Zo kan bijvoorbeeld wel beslag worden gelegd op een schip, dat eigendom is van de staat, maar slechts wordt gebruikt voor de commerciële doeleinden. Wordt een schip van de staat ingezet voor de openbare dienst, dan is beslag niet mogelijk.

Rechtspraak

Hoge Raad

  • HR 28-06-2013, ECLI:NL:HR:2013:45 (Ahmad/Staat) (Congo)
    Of staatseigendommen daadwerkelijk worden gebruikt voor publieke doeleinden doet is niet relevant. Het hof heeft vastgesteld dat de Congo tot medio 2009 het pand in gebruik had als diplomatieke vestiging, en dat zij nadien aan de Staat heeft doen weten het pand voor diplomatieke doeleinden, dus in de uitoefening van haar overheidstaak, te willen gebruiken. Eiser heeft niet aangetoond dat Congo het pand voor andere dan diplomatieke doeleinden is gaan gebruiken of dat van plan is of is geweest. 
  • HR 11-07-2008, ECLI:NL:HR:2008:BD1387 (Azeta/JCR en Staat) (Chili)
    Een Nederlandse vennootschap die een vordering op de Republiek Chili meent te hebben kan ter zekerheid daarvan geen conservatoir derdenbeslag leggen op een belastingvordering van een andere Nederlandse vennootschap op Chili. Belastingvorderingen zijn in het algemeen goederen met een publieke bestemming en zijn niet vatbaar voor uitwinning.

Rechtbank

  • Rb. Leeuwarden 27-05-2009, ECLI:NL:RBLEE:2009:BI5222 (Gemeente Sneek)
    De inbeslaggenomen gelden op de bankrekeningen van de gemeente Sneek zijn bestemd voor de openbare dienst. De beslagen op die rekeningen zijn daarom in beginsel in strijd met het beslagverbod van art. 436 Rv. Echter, de gemeente is bij uitvoerbaar bij voorraad verklaard scheidsrechterlijk vonnis onherroepelijk veroordeeld tot betaling. Van een overheidslichaam mag worden verwacht dat zij de uitspraak respecteert en door spoedige betaling naleeft. Er is kennelijk sprake van betalingsonwil. De gemeente kan zich daarom niet beroepen op art. 436 Rv..
  • Rb. Den Haag (vzr.) 07-02-2005, JBPr 2005, 28
    Goederen die zijn bestemd voor de openbare dienst zijn niet voor beslag vatbaar (art. 436 Rv en art. 703 Rv). Dit beslagverbod heeft ook betrekking op geld en de werking is niet beperkt tot de Nederlandse openbare dienst. Een beslag op een vordering van de volksrepubliek Bangladesh op de Nederlandse staat vanwege ontwikkelingsgelden is niet mogelijk.
  • Rb. Den Haag (vzr.) 07-07-2003, KG 2003, 170
    Art. 703 Rv bepaalt dat geen beslag mag worden gelegd op goederen die bestemd zijn voor de openbare dienst. Daaronder vallen ook gelden die bestemd zijn voor het instandhouden en doen functioneren van de openbare dienst.
  • Rb. Amsterdam 24-02-1999, NJ 1999, 622
    Volgens art. 436 Rv mag een beslag niet worden gelegd op goederen die bestemd zijn voor de openbare dienst. Het creditsaldo op een bankrekening is ook zo’n goed als het daarop staande geld bestemd is voor het in stand houden en doen functioneren van een ambassade.